STA M
Rekenpenning van het Oudburg onder Joseph II, (1788-1789) Collectie

Rekenpenning van het Oudburg onder Joseph II, (1788-1789)

Deze penning werd vervaardigd in opdracht van de kasselrij Oudburg ter gelegenheid van het jaarlijks nazicht van de rekeningen.

Van oudsher was het in het graafschap Vlaanderen gebruikelijk dat administraties de jaarlijkse controle van de rekeningen uitvoerden met behulp van rekenpenningen (jetons). Dit gebruik ontstond uit de moeilijkheid om met Romeinse cijfers te rekenen. Na afloop van de controle mochten de betrokken controleurs de penningen behouden als vergoeding voor hun werk. Het ging daarbij meestal om koperen jetons.

Met de invoering van de Arabische cijfers, verloren de rekenpenningen hun praktische functie. Toch bleef het gebruik ervan behouden als symbolische uitkering of bedanking. De penningen werden voortaan vooral in zilver vervaardigd. Niet alleen de controleurs, maar ook de schepenen en andere hoogwaardigheidsbekleders ontvingen één of meerdere beurzen met telkens een dozijn jetons.

Ook in de kasselrij Oudburg was dit gebruik ingeburgerd. De oudste bekende zilveren jetons dateren van 1639 en tonen het portret van Filips IV (zie inv. N.00216). Het hier beschreven exemplaar, met de beeltenis van keizer Jozef II, is het laatste type, aangezien de kasselrij van het Oudburg — en daarmee ook het gebruik van de jetons — werd afgeschaft tijdens de Franse overheersing aan het einde van de achttiende eeuw.

De voorzijde toont het gelauwerde hoofd van Jozef II, naar rechts gewend, met langs de rand links JOSEPHVS II en rechts AVG. COM. FLAND.. Rondom loopt een fijne boord.

De keerzijde toont het wapen van het Oudburg: een leeuw in vooraanzicht die de poort van het Gravensteen tussen zijn poten houdt. Langs de rand staat het opschrift CASTELL. VETERIS BVRGI GANDENSIS., onderaan een lege afsnede, en rondom een boord.
Objectnaam
rekenpenning
Vervaardiger
Theodore Van Berckel (ontwerper) Koninklijke Munt van België (atelier)
Periode
18de eeuw
Datering
1788 - 1789
Objectnummer
A67.02.48

Objectgegevens

Materiaal
zilver
Techniek
geslagen
Afmetingen
(geheel) diameter 29.9 mm
Plaats
België Brussel

Bekijk ook

Stadsmuseum Gent

Bijlokesite
Godshuizenlaan 2 - 9000 Gent
09 267 14 00
info@stamgent.be

  • Vlaanderen verbeelding werkt
  • Logo Gent 125Px
made by