'De Poorten'-bingo!

Garageboxen

In de meest dichtbebouwde wijken vind je overal garageboxen achter huizen. Vanaf de jaren 1960 vervingen ze de vroegere fabrieken, beluiken of binnentuinen.

Street art
Vandaag wordt graffiti in Gent gekoesterd als streetart, met bekende artiesten als ROA en Phase. In de jaren 1980 waren lege panden in de wijken een geliefd oefenterrein voor opkomend graffititalent.

RIA, Western Union en MoneyGram
Als je dit soort bordjes ziet, weet je dat er veel mensen met internationale connecties in de buurt wonen. Via onder meer nachtwinkels en wisselkantoren maken ze geld over naar hun familie in het buitenland.

Stoelen voor deuren
Een tuinstoel, een zetel, soms een bankje voor de deur: zelfs als er niemand zit, dan nog scheppen ze sfeer op straat. Een oplossing als je krap behuisd bent, en vaak ook een uitkijkpost om je op straat spelende kinderen in de gaten te houden.

Vitrage
Als je maar via één raam licht binnen krijgt in je woonkamer en dat raam komt uit op een drukbevolkte straat, dan is een glasgordijn of vitrage ideaal om jezelf toch een beetje privacy te gunnen. Sinds de jaren 1960 verving vitrage steeds meer de gekleurde glasramen van weleer.

Sluikstort
Een doorn in het oog van de meeste bewoners, maar vaste gast in dichtbevolkte wijken met weinig sociale controle en veel tijdelijke bewoners: sluikstort. Niet te verwarren met zwerfvuil, dat ‘gewoon’ rondslingert en niet bewust op straat is achtergelaten.

Winkelborden
Supermarkten hebben heel wat kleine buurtwinkels weggedrukt, maar in de poortwijken vind je er nog heel wat. Als zo’n winkeltje dan toch verdwijnt, blijven er vaak winkelborden en reclamepanelen hangen.

Aluminium deuren
Aluminium deuren, vaak met een raam van matglas, traliewerk en een opvallende keramieken deurklink als kers op de taart: in de jaren 1960 en 1970 waren ze dé manier om licht, kleur en een vleugje moderniteit in een oud rijhuis te brengen. In Gent worden ze vaak Van Triel-deuren genoemd, naar de plaatselijke firma die ze maakte.

Gepersonaliseerde nummerplaten
Sinds 2014 kunnen Europeanen hun nummerplaat vrij personaliseren. Na een prijsdaling in 2017 beleefde het fenomeen een enorme groei, met name in de poortwijken. In wijken met monotone huisvesting worden vervoersmiddelen – auto’s maar ook motors, fietsen en steps – vaak gepersonaliseerd.

Scheepjes
Van oudsher is Gent een stad van binnenschippers. In 1969 werd de Ringvaart aangelegd en gingen veel schippers aan wal in de poortwijken. Daar herken je nog overal verwijzingen naar dat verleden, zoals scheepsmodellen in het raam. Hier en daar zie je nog achtergelaten schepen, omgebouwd tot woonboten.

Valse ramen
Een typische gevel in de 19de-eeuwse gordel: een raam en een deur beneden, een raam en een vals raam daarboven en dan nog een zolder. In de 19de eeuw werd er belasting geheven op het aantal ramen en deuren: valse ramen waren een manier om die belasting laag te houden.

Bordjes ‘Verboden te’, ‘Private weg’
In poortwijken staan sowieso veel verkeersborden, maar twee borden die je overal ziet zijn ‘private weg’ en ‘verboden te…’. Ze geven de grens aan tussen het private en het publieke domein, op plekken waar die grens vanwege de chaotische ruimtelijke ordening onduidelijk is.

Schotelantennes
Zelfs in het digitale tijdperk blijven schotelantennes een vaste waarde in het straatbeeld in de poortwijken. Via satelliet kunnen gezinnen televisie uit andere landen volgen. Vanwege plaatsgebrek staan de schotels vaak op onverwachte plekken als balkons.

Cholerakapellen
In de wijken hangen hier en daar nog dit soort kleine kapelletjes – vaak net boven ooghoogte, op de hoek van een straat of tegen een blinde muur. De meeste gaan terug op de cholera-epidemie van 1866, toen in Gent meer dan 3.000 doden vielen en mensen bijstand van boven afsmeekten.

Geveltuintjes
In een dichtbebouwde wijk vind je niet makkelijk plaats voor groen. Tijdens stadsvernieuwingsprojecten waren er geveltuinacties waarvoor bewoners zelf een klimplant konden kiezen. En er komen nog elke dag geveltuinen bij.

‘Message in the window’
Anonimiteit is eigen aan het leven in de stad – maar wil je toch communiceren met je buren, dan kan dat altijd via het raam. Loop je rond in de wijken, dan vind je overal briefjes en gedichten in en op ramen. Soms zijn het politieke of inspirerende boodschappen, soms ook heel praktische mededelingen.

Oude fabrieken
Schoorstenen, achtergebleven naamborden, de typische schuine sheddaken, hekken… De industrie is massaal uit de wijken weggetrokken, maar toch vind je er nog overal sporen van. Verschillende fabrieken zijn ook als monument beschermd.

Deurbellen met ‘Friedland’ en ‘Niko’
Meestal hangen bewoners hun eigen naam op hun bel. Maar op plaatsen waar mensen slechts tijdelijk verblijven, zie je vaak alleen de bedrijfsnaam van de bellenmaker – zoals Friedland of Niko.

Bouwwerven
In de poortwijken wordt bijna permanent verbouwd. Niet alleen in huizen, maar ook op grotere sites en aan de weg. Dat hoor je niet alleen aan het boren en geklop, je ziet het ook aan de containers, werftoiletten en kranen.

Verborgen moskeeën en kerken
Een simpel bordje aan de deur, maar vanbinnen vaak prachtig gedecoreerd en (relatief) groot: sinds de jaren 1960 werden tientallen rijhuizen en garages in de wijken ingericht tot moskeeën, kerken en tempels.