STA M
0c Phile Deprez3210
mini-docu's

De vierkante kilometer

Verborgen geschiedenissen van de stad

Het STAM brengt sinds 2010 de geschiedenis van Gent tot leven. De enorme luchtfoto van de stad in de eerste zaal is al jaren de publiekslieveling.

Elke tegel van de luchtfoto komt overeen met één vierkante kilometer in het echt. Het STAM haalt onder de noemer 'De vierkante kilometer' tegel per tegel de verborgen geschiedenissen van de stad boven, samen met een verhalenverzamelaar ter plaatse die bewoners betrekt.

Prints op papier vensters 1

Historian in residence

Samen met lokale partners en bewoners, die zo elkaar en hun buurt beter leren kennen, stuurden we 'historian in residence' Tina De Gendt op zoek naar verloren gewaande verzamelingen en nog niet uitgewiste sporen van het verleden. We onderzoeken urban legends en petites histoires. Wat bewaard moet worden, brengen we onder in archieven. Wat verteld moet worden, presenteren we in het museum, in de stad en hier op de website van het STAM.

Hieronder krijg je de mini-docu's die gemaakt werden voor de afleveringen van 'De vierkante kilometer'

Het Neuseplein, een plein?

Is het een plein? Een kruispunt? Of is het een toegangspoort naar de stad? Geen mens die het nog kan zeggen. Talloze keren is het Neuseplein van gedaante veranderd. In Frituur Tolpoort op het plein gonsde het van de verhalen over het verleden. Friturist Ridvan, die zelf al meer dan 50 jaar op en rond het plein woont en werkt, stuurde Tina De Gendt op pad om de geschiedenis van de buurt op te tekenen. Een zoektocht die ons bracht langs de schippers van het Las Vegas van Vlaanderen, via Turkse arbeidsmigranten, fabrieken en beluiken, naar hippie buurtwerkers tot aan de Turkse pizza in de Sleepstraat en de nieuwe oude dokken. Maar dan nog bleef de vraag: waar ligt dat plein juist?

Waar komen die autoboxen toch vandaan?

Als je door de straten wandelt lijkt de Brugse Poort een wijk met allemaal dezelfde huizen. Maar achter de monotone gevelrijen schuilt een parallel universum van… garageboxen. Nergens in Gent zijn er zoveel autoboxen als in de Brugse Poort. Ongeveer 50 000 m² gaat er aan op, dat is ongeveer 7 voetbalvelden. Hoe komen al die garages daar eigenlijk terecht? Waaruit bestond dat parallelle universum achter de gevels voor de opkomst van de auto’s? Kijk maar mee.

Sinds wanneer willen mensen in een beluik wonen?

Vandaag zijn beluiken misschien hipper dan hip, niet zo lang geleden wilde niemand er wonen. Ze werden met de sloophamer bedreigd omdat ze het toonbeeld waren van uitbuiting en ellende. Ook de Korhoenstraat was zo’n beluik. Nadat in de golden sixties de oorspronkelijke bewoners de stad uitgevlucht waren, kreeg de Korhoenstraat een tweede adem dankzij de neergestreken hippies, een Macedonisch dorp, straatvoetbal en een romance aan het venster. Volg het verhaal van dit bijzondere beluik aan de rand van de Brugse Poort.

Wie waren de Rifboys?

Wil je een stad echt leren kennen? Kijk naar de jeugd. Elke nieuwe generatie is het product van haar verleden en de producent van de stad van morgen. Alleen gebeurt dat produceren niet zonder slag of stoot. Vraag dat maar aan de arbeiderskinderen van de jaren ’50, de hippies van de jaren ’60, de provo’s, de punkers, de alterno’s… En in de jaren ’90, de Rifboys. Buiten de Brugse Poort onbekend, maar in de wijk hebben ze een heldenstatus. Wie waren ze en waaraan hebben ze hun heldenstatus te danken?

Waar dient zo'n tijdelijke invulling eigenlijk voor?

Gent heeft er een nieuw buzzwoord bij: tijdelijke invulling. Overal uit de stad kruipen ze uit de grond. Maar een ‘tijdelijke invulling’ dat zegt op zich toch niets? Wat doen wij anders in ons leven dan een tijdelijke invulling verzorgen voor huizen, straten, de stad? Dus, waar slaat die term eigenlijk op? Een van de recentste exemplaren is De Meubelfabriek in de Brugse Poort, waar vroeger de legendarische Cirkante Tafel werd gemaakt. In afwachting van een nieuwe functie, werd er tijdelijk 8.000 m² ruimte vrijgemaakt voor experiment. Ruimte die zo’n dichtbevolkte wijk wel kan gebruiken. Slim gevonden? Het recept bestaat al veel langer. Kijk maar mee.

Ligt de 'Holy Corner' van Gent in het Rabot?

Op de vierkante kilometer H17, liggen anno 2022 …schrik niet… wel 14 religieuze ruimtes. Die ‘Holy Corner’ in Gent is niet louter een verhaal van twee eeuwen nieuwe bewoners, elk met een religieuze ‘rugzak’, op zoek naar hun stek. Achter al die moskeeën, kerken of tempels in het Rabot schuilt een verhaal van religieuze solidariteit, van helpende handen uit andere religieuze groepen. Sleutelfiguren zoals pastoor Koen Bliek zaliger waren veel meer dan enkel vriendelijke makelaars voor elkaar, die elkaar aan een pand hielpen. Wat zit er nu in de grond van deze ‘Holy wijk’ van Gent, vol religieuze bruggenbouwers?

De vrouwen van het Rabot

Het lijkt wel alsof de geschiedenis van het Rabot geschreven is door mannen. Maximiliaan van Oostenrijk, textielbaron de Hemptinne, schilder Achilles Bentos, imam Harun Tunc, pastoor Koen Blieck… Maar vrouwen? Waren zij zo passief dat ze geen plaats in de geschiedenis verdienen? Heeft er werkelijk geen enkele vrouw het verschil gemaakt? Of zoeken we gewoon op de verkeerde plaats? We nemen je mee in de zoektocht tussen de sloefen, waar 40 jaar geleden Agnes Van Camp en Katrien De Smet samen met vele Rabotiennes een kleine revolutie ontketenden.

Stadsmuseum Gent

Bijlokesite
Godshuizenlaan 2 - 9000 Gent
09 267 14 00
info@stamgent.be

  • Vlaanderen verbeelding werkt
  • Logo Gent 125Px
made by