Boeddha Sakyamuni zittend in een padmasana (meditiatiehouding) op een drievoudige lotustroon, vormt met de rechterhand de bhumisparsa mudra ( aanraken van de aarde) en met de linkerhand de tarjanimdra. De bhumisparsa mudra of het aanraken van de aarde is en allusie op een episode uit het leven van de Boeddha. Wanneer deze laatste mediteerde onder de Bodhiboom werd hij gewaarschuwd door de goden van de aarde dat demomen hem wilden verstoren en aanvallen. Op het ogenblik dat de demomen hem uitdagen wijst Boeddha naar de aarde en de demonen slaan op de vlucht. Dit beeldje is door de esoterische tarjani mudra, een voorbeeld van de boeddhistische kunst die zich ontwiikkeld heeft in Noord-China onder invloed van het tantristisch-lamaïsme uit Tibet. Aanvankelijk met sokkel
Shijiamuni (Boeddha Sakyamuni) zit in lianhuazuo (Sk.padmasana)
“lotushouding” (meditatiehouding) op een drievoudige lotustroon. Met de rechterhand
vormt hij de chutiyin (Sk.bhumisparsa mudra) “aanraken van de grond” De linkerhand ligt in
de schoot, twee vingers zijn naar binnen gericht en daarin houdt de Boeddha een klein rond
voorwerp. Dit is de shiyuanyin, de Chinese variant van de Indische varadramudra het gebaar
van het vervullen van de wensen. Deze verwijst naar de menslievendheid van de Boeddha,
die aan de mensen de waarheid geeft. De nadruk ligt op het vervullen van de
oorspronkelijke gelofte van de Boeddha dat hij naar de redding van alle levende wezens zou
streven.
De symboliek van het “aanraken van de grond” steunt op een bekende episode uit het
leven van de Boeddha. De Boeddha die onder de bodhi-boom zat te mediteren, wordt door
de goden verwittigd dat hij zou aangevallen worden door demonen. Hij stelde de goden
gerust dat hij die demonen wel zou overwinnen met zijn bodhi-kennis. Wanneer de koning
van de demonen daarop verscheen, wees de Boeddha met zijn hand naar de aarde en riep
hij de goden van de aarde ter hulp, die meteen de demonen verdreven.
De chutiyin verwijst enerzijds naar de overwinning van de Boeddha op het kwaad en
anderzijds naar de lange voorbereiding van de verlichting.
bron: N. De Bisscop, China in Munte
Objectnaam
beeldhouwwerk
Vervaardiger
onbekend
Datering
15de eeuw
Objectnummer
S.0397.1-2
Objectgegevens
Materiaal
brons
Techniek
gieten
Afmetingen
(geheel) hoogte 20 cm,(geheel) breedte 10.7 cm,(geheel) diepte 6.3 cm