STA M
Proportionaalpasser Collection

Proportionaalpasser

De uitvinding van de proportionaalpasser wordt toegeschreven aan de Italiaanse filosoof en natuurkundige Galileo Galilei. Hij beschreef het instrumentje voor het eerst in 1606. Proportionaalpassers bleven tot aan het begin van de negentiende eeuw in gebruik in zeer uiteenlopende toepassingen. Landmeters en scheepsbouwers maakten er gebruikt van. Ook voor de artillerie was het een nuttig instrument. De kanonnier kon er onder andere de hoek en de baan van een kanonkogel mee berekenen. Het instrument werd in verschillende werken voor militairen besproken, onder meer in ‘L'arithmétique et de la géométrie de l'officier’ van Guillaume Leblond en ‘Traité de la construction’ van Nicolas Bion. Dit exemplaar werd vervaardigd door de Engelsman Michael Butterfield (1635-1724), die zich in Parijs vestigde als instrumentmaker. Hij was o.a.werkzaam aan het hof Lodewijk XIV. Hij verwierf internationale faam door zijn ‘Butterfield-zonnewijzers’, een handig zonnewijzertje in zakformaat, dat populair was tot het einde van de achttiende eeuw. Een identieke proportionaal passer bevindt zich in het Zilvermuseum Sterckshof Provincie Antwerpen (S- 6291). Het werd opgenomen in: A.M. Claessens-Peré, ‘De Sterckshofcollectie. The Sterckshof Collection’, (Sterckshof Studies 23), Antwerpen-Deurne, 2003, p. 98.] Een proportionaalpasser vervaardigd in Antwerpen door Aegidius Coignet in 1561 bevindt zich in het Rijksmuseum in Amsterdam.
Objectnaam
proportiepasser
Vervaardiger
Michael Butterfield
Datering
18de eeuw
Objectnummer
03051

Objectgegevens

Materiaal
messing
Techniek
gieten,graveren
Afmetingen
(geheel) lengte 17.3 cm,(geheel) breedte 3 cm,(geheel) diepte 0.3 cm
Plaats
Frankrijk

Bekijk ook

Ghent City Museum

Bijlokesite
Godshuizenlaan 2 - 9000 Gent
09 267 14 00
info@stamgent.be

  • Vlaanderen verbeelding werkt
  • Logo Gent 125Px
made by